สวัสดีทุกท่านนะครับ วันนี้ผมจะเล่าประวัติโดยย่อของผ้าแคนวาส (Canvas) ว่ามีความเป็นมาอย่างไรนะครับ
แต่ก่อนจะเข้าสู่ประวัติขออธิบายลักษณะของผ้าชนิดนี้ก่อนนะครับ
“ผ้าแคนวาส” หรือ ที่บางคนเรียกว่า “ผ้าใบ” เป็นผ้าทอที่มีน้ำหนักมาก ส่วนมากใช้ในงานประเภทที่ต้องการความทนทานมาก เช่น การทำใบเรือ, เต็นท์, ผ้าคลุม หรือ กันสาด โดยน้ำหนักของผ้าแคนวาสมีตั้งแต่ 10 ถึง 50 ออนซ์ต่อตารางหลา
โดยคำว่า “Canvas” นั้นมีรากศัพท์มาจากคำภาษาอาหรับ คือ “Cannabis” ซึ่งความหมายในภาษาลาตินตรงกับ “Hemp” แปลเป็นไทย คือ ป่าน หรือ กัญชา โดยในยุคสมัยเก่าป่านถูกนำมาใช้อย่างแพร่หลายในการทำผ้าแคนวาส แต่ผ้าแคนวาสสมัยใหม่มักทำจากฝ้าย, ลินิน หรือวัสดุสังเคราะห์ ผ้าแคนวาสมีการทอที่ง่าย แต่มีความคงทนมากเนื่องจากความถี่ของการทอที่สูงทำให้ผ้าแคนวาสบางประเภทสามารถกันน้ำได้ดีอีกด้วย การใช้วัสดุสังเคราะห์ที่ถูกต้องสามารถให้ผ้าแคนวาสทนทานต่อสภาพอากาศ ทำให้เป็นตัวเลือกที่สมบูรณ์แบบสำหรับงานสถาปัตยกรรม, อุตสาหกรรมและทางทะเลอีกด้วย
“การทอผ้าในสมัยกรีกโบราณ”
ป่านเป็นพืชที่ให้ผลผลิตด้านเส้นใยที่เก่าแก่ที่สุด ช่วง 3,000 ปีก่อนคริสตกาลคนในประเทศจีนทำเครื่องแต่งกายจากเส้นใยป่าน เนื่องจากเส้นใยป่านมีความแข็งแรงเหมาะสำหรับการทำเชือกและสายระโยงระยางที่ดี ราว 1,500 ปีก่อนคริสตกาลชาวพื้นเมืองของอินเดียเริ่มทอฝ้ายเป็นเนื้อผ้า นอกจากนี้ กลุ่ม Saracens(ชาวอาหรับ หรือ มุสลิมในยุคสงครามครูเสด) และ Moors(สมาชิกของชาวมุสลิมแอฟริกันตะวันตกเฉียงเหนือที่มีเชื้อสายเบอร์เบอร์และเชื้อสายอาหรับ) ได้มีการนำฝ้ายจากแอฟริกาเหนือมาใช้ในยุโรปช่วงศตวรรษที่แปด ทำให้ฝ้ายเริ่มเข้ามาทดแทนป่านในที่สุด
“เส้นใยป่าน”
ในบาร์เซโลนาและเวนิสผ้าฝ้ายถูกนำมาทำเป็นผ้าสำหรับใบเรือ ผ้าใบฝ้ายได้รับการดัดแปลงอย่างรวดเร็วโดยชาวเรือทั่วยุโรป ใบเรือที่ทันสมัยทำจากวัสดุสังเคราะห์ที่รู้จักกันทั่วไปว่าผ้าเย็บใบเรือ
ซึ่งในปัจจุบันผ้าแคนวาส หรือ ผ้าใบ ถูกทำขึ้นจากทั้งฝ้าย(Cotton) และเส้นใยสังเคราะห์(Polyester) รวมถึงมีการนำไปย้อมเป็นสีต่าง ๆ และสามารถใช้ในงานที่หลากหลายมากขึ้น อาทิ ใช้ในงานจิตกรรม ทำรองเท้าผ้าใบ ทำกระเป๋าผ้า และอื่น ๆ ซึ่งทั้งหมดนี่เป็นประวัติโดยย่อของผ้าแคนวาส หรือ ผ้าใบครับ
สำหรับบทความต่อไป จะพูดถึงความต่างกันของลายผ้า Twill และ ลายผ้า Canvas นะครับ
