สี “ผ้า” จากธรรมชาติ
ในบทความก่อนหน้าเราได้พูดถึงวิธีการย้อมสีผ้าซึ่งสีบางสีสามารถหาได้จากธรรมชาติ ดังนั้นในวันนี้ผมจะพาไปดูว่า ธรรมชาติสามารถสร้างสรรค์สีใดให้เราได้บ้างครับ สีธรรมชาติที่ว่าเราสามารถได้มากจากส่วนของต้นไม้ ไม่ว่าจะเป็น ราก เปลือก ต้น ผล ดอก เมล็ด หรือใบ ซึ่งส่วนต่าง ๆ ของต้นไม้แต่ละชนิดจะให้โทนสีที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของส่วนนั้นๆ โดยจะสามารถแบ่งเป็นโทนสีหลัก ๆ ได้ดังนี้ โทนสีแดง ได้จาก รากยอ แก่นฝาง ลูกคำแสด เปลือกสมอ ครั่ง โทนสีส้ม ได้จาก เปลือกและรากยอ ดอกกรรณิการ์ (ส่วนที่เป็นหลอดสีส้ม) เมล็ดคำแสด โทนสีเหลือง ได้จาก แก่นแขหรือแก่นแกแล แก่นขนุน ต้นหม่อน ขมิ้น เปลือกไม้นมแมว แก่นสุพรรณิการ์ ดอกกรรณิการ์ ดอกดาวเรือง ดาวเรือง – ชื่อวิทยาศาสตร์: Tagetes erecta L. โทนสีเขียวอ่อน ได้จาก เปลือกต้นมะพูด เปลือกผลทับทิม แก่นแกแลและต้นคราม ใบหูกวาง เปลือกและผลสมอพิเภก ใบส้มป่อยและผงขมิ้น ใบแค ใบสับปะรดอ่อน โทนสีเขียว ได้จาก เปลือกต้นมะริดไม้ […]
“ย้อมสีผ้า” เรื่องง่ายๆใครๆก็ทำได้
วันนี้เราจะมาแชร์เกร็ดความรู้และขั้นตอนในการย้อมสีผ้าแบบง่ายๆ ทำเองได้ที่บ้านกันนะครับ ซึ่งในการย้อมผ้าสีต่างๆ สามารถทำกันได้ 3 วิธี ดังนี้ 1. การย้อมโดยใช้สีไดเร็ก คือ ใช้อุปกรณ์การต้มที่หาได้ทั่วไป แล้วซื้อสีมาต้มกับน้ำเกลือ แช่ผ้าลงไปต้มประมาณ 45 นาที- 1 ชั่วโมง แล้วนำมาซักทำความสะอาด ซึ่งเป็นวิธีที่ หน่วยงานต่างๆรวมถึงจิตอาสาดำเนินการให้บริการกับประชาชนอยู่ในขณะนี้ ซึ่งจุดเด่นของการย้อมแบบนี้ คือ สะดวก ใช้อุปกรณ์ที่หาได้ทั่วไป แต่จุดอ่อนคือ มีความคงทนต่อการซักต่ำ เสื้อผ้าที่ย้อมไปแล้วสีจะตก และสีซีดไว 2. การย้อมโดยใช้สีรีแอ็คทีฟ เป็นสีที่ใช้ในระดับอุตสาหกรรม จุดเด่นคือมีความคงทนต่อการซักสูง สีติดคงทน แต่กระบวนการย้อมค่อนข้างยุ่งยาก มีด่างซึ่งเป็นสารเคมีเข้ามาเกี่ยวข้องต้องใช้เครื่องมืออุตสาหกรรม จึงจะให้ผลการย้อมที่ดี 3. การย้อมโดยใช้สีซัลเฟอร์หรือกำมะถัน จุดเด่น คือ เป็นสีที่มีราคาต่ำ เหมาะกับการย้อมสีดำ คงทนต่อการซักสูง สีติดทนนาน น้ำย้อมที่เหลือสามารถนำกลับมาใช้ย้อมในครั้งใหม่ได้ จุดอ่อน คือ ขั้นตอนในการย้อมมีการใช้สารเคมีที่ไม่ปลอดภัย จำเป็นต้องมีความรู้ในการดำเนินการ และผ้าที่ผ่านการย้อมทนต่อการซัก แต่ไม่ทนต่อการขัดถู ซึ่งวิธีที่เราจะพูดต่อไปนี้เป็นวิธีการย้อมซึ่งใช้สีจากสารสกัดธรรมชาติ เช่น สีเหลืองจากขมิ้น โดยวิธีการมีดังนี้ […]
“ผ้า” คืออะไร?
วันนี้เราจะพาไปทำความรู้จักกับสิ่งที่เรียกว่า “ผ้า” ซึ่งเป็นวัสดุขั้นต้นที่สำคัญในการผลิตสิ่งของต่างๆกัน ผ้าคืออะไร? คำถามง่ายๆที่บางคนอาจตอบไม่ได้! ผ้า (Fabric) หมายถึง วัสดุชนิดหนึ่ง ที่มีลักษณะเป็นแผ่น และผ่านกระบวนการผลิตจากเส้นใยธรรมชาติ หรือเส้นใยสังเคราะห์ จนได้เป็นเส้นด้ายและผ่านกรรมวิธีผลิตจนได้เป็นผืนผ้า เราสามารถแบ่งกลุ่มของผ้าออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ ได้ดังนี้ 1. ผ้าทอ (Woven) เกิดจากเส้นด้าย 2 ชุดหรือมากกว่ามาสอดขัดสานซึ่งกันและกันเป็นมุมฉาก เส้นด้ายชุดหนึ่งขึงไปตามแนวยาวของผ้าเรียกว่า ด้ายยืน (warp) แต่ละเส้นเรียกว่า เส้นยืน (ends) ส่วนด้ายอีกชุดหนึ่งสอดขัดกับด้ายยืนตามแนวขวางเรียกว่าด้ายพุ่ง (weft or filling ) แต่ละเส้นเรียกว่า เส้นพุ่ง (pick) เมื่อเส้นยืนและเส้นพุ่งขัดสานกันเรียกว่าโครงสร้างผ้า (construction) ซึ่งส่งผลต่อความคงทน (durable) ความสวยงามและผิวสัมผัสของผ้า (texture) ตัวอย่างของผ้าประเภทนี้ เช่น ผ้าทำเสื้อเชิ้ต ผ้าทำกางเกงยีนส์ ผ้าใบ ผ้าแคนวาส ผ้าดิบ เป็นต้น 2. ผ้าถัก (Knitted หรือ Knitting) […]
ชนิดของเส้นใยผ้า สิ่งที่คุณควรรู้
วันนี้เราจะมาพูดถึงเรื่องของเส้นใยผ้าซึ่งจะเป็นตัวกำหนดคุณลักษณะของผ้านั้นๆ เราสามารถแบ่งเส้นใยผ้าออกเป็นชนิดใหญ่ๆได้ 3 ชนิดได้แก่ 1. เส้นใยที่ทำจากธรรมชาติ100% (Natural fiber) ซึ่งเส้นใยที่สำคัญที่เราควรรู้จักได้แก่ เส้นใยไหม (Silk) ใยไหมมาจากโปรตีนของรังไหม แล้วนำมาปั่นจนได้เป็นเส้นด้าย นำมาทอ หรือถัก ได้เป็นผืนผ้า คุณสมบัติของผ้าไหมนั้น มีความนุ่มมือ เงางามจับตา ไม่ยับง่าย หรือไม่ยับเลย คงสภาพของผ้าได้ดีทีเดียว ดูดความชื้นได้ดีพอสมควร และ สามารถปรับตัวได้ในอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง ใส่สบายมาก ฤดูหนาวก็ใส่แล้อบอุ่น สามารถติดไฟได้ เวลาไหม้ผ้าจะหด และไหม้เป็นขี้เถ้า ต้องซักด้วยสบู่ที่มีฤทธิ์อ่อนเท่านั้น เพราะผงซักฟอกที่มีกรดแรงจะทำลายเนื้อผ้า ก่อนรีดต้องนำผ้าฝ้าย มารอง เส้นใยลินิน (Linen) ผลิตจากเส้นใยของต้น flax แล้วนำมาปั่น จนได้เป็นเส้นด้าย จากนั้นจึงมาทอ หรือ การถัก ได้เป็น ผืนผ้า ลินิน นั้นเส้นใยธรรมชาติที่มีความคงทน และความแข็งแรงที่สุด โดยที่คุณสมบัติของผ้าลินิน นั้นจะ ยับง่าย ซักได้ สามารถ […]